आज दशैंको आठौँ दिन अर्थात् अष्टमी। आज घर-घरमा खसी-बोका, च्याङ्ग्रा, राँगा लगायत पशुको बली दिने चलन छ। त्यसैले पनि आज धेरैलाई घर जाने हतार छ।

भैरहवाबाट दैनिक कुवेतको जजिराले उडान भर्छ। दशैंको समयमा दैनिक १ सय ५० भन्दा बढि नेपाल आइरहँदा नेपालबाट अहिले दैनिक ५० भन्दा बढि विदेश जाने गरेको विमानस्थलका महाप्रबन्धक गोविन्दप्रसाद दाहालले बताए। आइतबार मात्र जजिराको विमानबाट १६०....

नौरथा मानिने दशैँमा नौ दिनसम्म प्रमुख शक्तीपिठहरुमा पूजा आराधना गरी मनाइन्छ भने दशमीको दिन मान्यजनबाट जमरा र टिकासँगै आशीर्वाद समेत लिने धार्मिक प्रचलन रहेको छ।

आज दशैँको षष्ठिका दिन, सिकाली मन्दिरमा रुद्राणी देवगणहरूले नृत्य प्रस्तुत गरे। आज स्वस्थानी व्रत कथामा उल्लिखित दक्ष प्रजापतिको यज्ञ प्रसङ्ग झल्कने नाच भएको थियो। 

कोही काठमाडौँ छाडेर आफ्नै थातथलो फर्कने हतारोमा थिए कोही वैदेशिक रोजगारीका क्रममा लामो समय परिवारसँग बिछोडिएर बस्दाको न्यास्रो देखिन्थ्यो अनुहारमा।

अनि बजारमा आर्थिक मन्दीको प्रहार। शहर-बजारमा भिडभाड नहुने कुरै भएन। तर, जुन रूपमा भिडभाड छ, व्यापार त्यति उत्साहजनक छैन। अधिकांश ग्राहकहरू हेर्ने र फर्कने गरिरहेको देखिन्थ्यो असन....

उनको पक्षमा नागरिकता विधेयक राष्ट्रघाती भएको भन्दै एक युवा समूह सडकमा उत्रियो। यसको नेतृत्व एमाले निकट युवा सङ्घ नेपालले गरेको थियो। अर्को युवाहरूको समूह संवैधानिक सर्वोच्चता कायम....

त्यसअघि राजमार्ग चौराहबाट मण्डपसम्म प्रभातफेरी कार्यक्रम गरिएको थियो। नेपाल प्रहरी, सशस्त्र प्रहरीको ब्याण्ड बाजा, विभिन्न झाँकी, लाखे नाचसँगै भएको प्रभातफेरी मण्डपमा पुगेर विशेष समारोह कार्यक्रममा परिणत भएको थियो। ....

तीनै जनाको विवाह भइसक्यो। पखेटा लागेसँगै सन्तानले आ-आफ्नेै गुँड बनाए। डोकोले भने अझेै साथ दिएकै छ। त्यही साथीको सहयोगमा उनको कमाई चलेको छ। उनी र श्रीमान्को खर्च धानेको छ।सिजन....

आठ दिनसम्म यो जात्रा मनाइन्छ। भाद्र शुक्ल पक्ष यँलाथ्व द्वादशीका दिन इन्द्र ध्वजोत्थानबाट सुरु भई यँलागाः चौथी अर्थात् इन्द्र ध्वज पतनसम्म आठ दिन विभिन्न नाच, गान, रथयात्रा गरी....

सडक किनारमा फूलका गमला राख्नेदेखि लिएर रङ रोगनमा विशेष ध्यान दिइयो यो पाली। गद्दी बैठक अगाडि महानगरकी उपमेयर सुनिता डङ्गोल लगायतका आइसक्दा मेयर बालेन देखिएनन्। बालेन नदेख्दा जात्रा हेर्न पुगेकाहरूले....

इन्द्रजात्रा र लिङ्गो  ठड्याउने प्रचलनको सम्बन्धमा वाल्मीकि रामायण, महाभारत, हरिवंश पुराण, कालिका पुराण, देवी पुराण, विष्णु धर्मोत्तर पुराण, बृहत् संहिता र भविष्य पुराणमा विस्तृत वर्णन रहेको बताइन्छ।....

सेतो हात्ती पुलुकिसीलाई बाँस, माटो, कपडा आदी विभिन्न सामग्रीहरू प्रयोग गरेर बनाइन्छ। मुख्य संरचना बाँसको फ्रेम हो। बाँसका खम्बाहरू जोडेर सुरक्षित गर्न बलियो डोरीले बाँधिएको हुन्छ।

तीजमा पशुपति मन्दिर क्षेत्रमा पुग्दा सबै उमेर समूहकाहरु समूहमा बसेर गीत गाउँदै रमाइरहेका थिए। के किशोरी के पाका सबै रमाइरहेका थिए। नाचिरहेका थिए। उनीहरू मज्जैले तीजमा नाच्ने....

काठमाडौं महानगरले यसअघि नै नक्सा पासबाहेकका संरचना हटाउन ३५ दिने सूचना जारी गरेको थियो। आज सूचनाको म्याद सकिएपछि महानगर प्रहरी र डोजरसहित मेयर बालेन आफैँ खटेर अवैध संरचना भत्काएका हुन्।

एक पार्टी अझ त्यसमा पनि कांग्रेसको शेरबहादुर देउवा समूहका नेता भए पनि उनी समाजवादी चिन्तक नेताका रुपमा सबैका आदरणिय थिए। समाजवाद बोलीमा हैन उनको ब्यवहारमै देखिन्थ्यो। यति....

पार्टीमा सङ्कटमा पर्दा गिरिबाट उनले सधैँ साथ पाउँदै आएका थिए। पार्टी फुटाएर कांग्रेस प्रजातान्त्रिक बनाउँदा पनि साथ पाएका देउवा श्रद्धाञ्जली सभामा माधव नेपालसँगै थिए। गिरिको भौतिक शरिरको....

यही क्रममा भक्तपुरमा पनि नारायण दीप यात्रा गरी कृष्ण जन्माष्टमी मनाइएको छ। स्थानीयहरूले आफ्नो हात, काँध र टाउकोमा दीप बालेर भक्तपुर दरबार हुँदै नगर परिक्रमा गरेका थिए। ....

महाकाली देवीले मानिसलाई दुष्टताबाट रक्षा गर्ने जनविश्वास रहेको छ। नृत्य चित्रणमा देवी महाकालीलाई केन्द्रीय पात्रको रूपमा देखाइन्छ। महाकालीसँगै महालक्ष्मी, कुमारी, सिंह, महिषासुर, भैरव, कावाङ्चा, माका, ख्याक र बेताल....

ठाउँ अनुसार गाईजात्रा मनाउने तरिका फरक छन्। त्यही अनुरुप भक्तपुरको गाईगात्राको मुख्य आकर्षण भनेको घिन्ताङ घिसी नाच हो। भक्तपुरमा गाईगात्रा निकाल्दा 'घिन्ताङ घिसी ट्वाक' भनेर गीत गाउँदै....